[Από «efsyn.gr» 09.02.2024 Ιωάννα Σωτηρίου]
«Ποτέ δεν κατανόησα γιατί ο Εμφύλιος ήταν ιστορικό ταμπού»
Γιαννιώτης ο συγγραφέας και σκηνοθέτης του θεατρικού έργου «Ευτυχία Πρίντζου η επιστροφή», το οποίο παρουσιάζεται στο Θέατρο Αργώ, μιλάει για την αριστερή αγωνίστρια συμπατριώτισσά του που η μνήμη της καθόρισε τα παιδικά του χρόνια.
Mια πραγματική ιστορία του Εμφυλίου, μια μαύρη σελίδα της ελληνικής ιστορίας που αποτυπώνει μια ολόκληρη εποχή ζωντανεύει στη σκηνή του Studio Αργώ: πρόκειται για τη ζωή της Ευτυχίας Πρίντζου, φιλολόγου, αγωνίστριας της Εθνικής Αντίστασης και εθελόντριας νοσοκόμας το ‘40, στέλεχος του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, που, ενώ γλίτωσε το γερμανικό απόσπασμα την τελευταία στιγμή, τελικά εκτελέστηκε από συμπατριώτες της Ελληνες το καλοκαίρι του 1948. Είχε συλληφθεί ως υπεύθυνη σύνταξης και διανομής «προπαγανδιστικών» φυλλαδίων και προκηρύξεων, ενώ μέλος του έκτακτου στρατοδικείου που συνυπέγραψε την καταδίκη της ήταν ο λοχαγός Στυλιανός Πατακός, ο μετέπειτα πραξικοπηματίας. Το θεατρικό κείμενο «Ευτυχία Πρίντζου η επιστροφή» έγραψε ο Βασίλης Κονταξής, που υπογράφει και τη σκηνοθεσία, ενώ την ηρωίδα υποδύεται η Τζίνη Παπαδοπούλου.
● Πώς μάθατε για την Πρίντζου; ρωτήσαμε τον συγγραφέα, ο οποίος φέρνει στο θεατρικό σανίδι σήμερα μια ιστορία του τόπου μας που συνέβη 75 χρόνια πριν.
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στα Γιάννενα. Η υπόθεση της Ευτυχίας Πρίντζου είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας του τόπου μου στα μαύρα χρόνια του Εμφυλίου. Παιδάκι ήμουν και θυμάμαι μια αναταραχή που είχε γίνει στην πόλη το 1983, όταν το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε την ανέγερση μνημείου στο Σταυράκι. Εκεί δηλαδή που εκτελέστηκε η Πρίντζου με άλλους 15 ανθρώπους το καλοκαίρι του 1948. Οι αντιπαραθέσεις, ακόμη και τότε που είχαν περάσει σχεδόν σαράντα χρόνια, ήταν έντονες, αλλά εν τέλει το μνημείο έγινε και τα Γιάννενα τίμησαν τους νεκρούς τους, παύοντας έτσι κάθε θλιβερό απόηχο εκείνης της σκοτεινής περιόδου. Εξάλλου μεγάλωσα δίχως ποτέ μου να γνωρίσω τον παππού μου τον Φώτη από την πλευρά του πατέρα μου. Την περίοδο του Εμφυλίου δεν είχε εκτελεστεί αλλά είχε δαρθεί, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του μερικά χρόνια αργότερα από τους κατεστραμμένους νεφρούς του. Από μικρός λοιπόν γνώριζα για τη Γιαννιώτισσα φιλόλογο Ευτυχία Πρίντζου που έχασε τη ζωή της μόλις 33 ετών. Μια ιστορία σκληρή, που όταν ρωτούσα τους μεγαλύτερους οι μισοί δεν μου απαντούσαν και με κοιτούσαν βουβοί, ενώ οι άλλοι μισοί έλεγαν «καλά της έκαναν»!
● Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να ερευνήσετε την υπόθεσή της;
Ηθελα να μάθω κι άλλα γι’ αυτή τη γυναίκα αλλά και για την εποχή του Εμφυλίου. Ποτέ δεν κατανόησα γιατί η περίοδος του Εμφυλίου αποτελούσε, θα τολμήσω να πω, ένα ιστορικό ταμπού. Μια μελανή σελίδα που έπαιξε όμως καθοριστικότατο ρόλο στα επόμενα χρόνια. Επίσης ψάχνοντας κατανοούσα όλο και πιο πολύ πως η Ευτυχία, πέρα από τη σαφή πολιτική της τοποθέτηση στην Αριστερά, υπήρξε ένας υπέροχος άνθρωπος που σε όλη τη διάρκεια της σύντομης ζωής της είχε μάθει να δίνει και να αγωνίζεται για τον άνθρωπο. Ακάματη, πάλευε πάντοτε υπέρ του αδυνάτου. Ηταν η πρώτη γυναίκα που ασχολήθηκε με τον φεμινισμό στα Ιωάννινα. Οργάνωσε την αφημένη εκείνη τα χρόνια ιστορική Βιβλιοθήκη των Ζωσιμάδων, έμαθε γράμματα σε φτωχά παιδιά. Ο πατέρας της Ιωάννης Πρίντζος, αρχίατρος, ήταν γνωστός στην πόλη ως «γιατρός των φτωχών» για την προσφορά του σε κάθε ασθενή που δεν διέθετε χρήματα. Πώς φτάσαμε να εκτελέσουν μια τόσο δοτική γυναίκα που σε όλη της τη ζωή έκανε τόσα;
● Τι κατά τη γνώμη σας αναδεικνύει η περίπτωσή της;
Μία από τις δεκάδες περιπτώσεις στη χώρα μας. Την Ελλάδα που τρώει τα παιδιά της. Που εκτελεί. Αφανίζει. Φιμώνει. Ακρωτηριάζει. Και κυρίως, δυστυχώς, προδίδει. Η ιστορική αδικία που εγκληματικά επαναλαμβάνεται με θύματα άξιους ανθρώπους οι οποίοι έδωσαν και θα μπορούσαν να δώσουν ακόμη πιο πολλά. Η Πρίντζου, ταγμένη στην Αριστερά, φίλη του Αρη Βελουχιώτη, πάλεψε για το καλό της πατρίδας της. Τα τελευταία λόγια της ήταν: «Ας είμαι το τελευταίο θύμα αυτής της αδερφοσφαγής και η αγάπη και η ειρήνη ας βασιλέψει στην πατρίδα μας». Αγάπη και ειρήνη εύχεται την τελευταία της στιγμή μια νέα γυναίκα, λίγο πριν από την άδικη εκτέλεσή της. Πόσοι άνθρωποι χάθηκαν σε αυτό τον τόπο και δυστυχώς συνεχίζουν να χάνονται…
● Πού εστιάζετε με την παράσταση;
Η παράσταση θέλει να αναδείξει την ιστορία της Πρίντζου και να τη φέρει -ποιητική αδεία- στο σήμερα. Να προσπαθήσει να «ξυπνήσει» στο σήμερα και να μας διηγηθεί όλη της τη ζωή. Θέλησα το κοινό να μάθει για τη ζωή της και τους αγώνες της. Να μάθει για τον ανθρωπισμό της, την ευφυΐα της και κυρίως την αγάπη της για τον τόπο της. Στην παράστασή μας η Πρίντζου οραματίζεται πως οι αγώνες της δεν πήγαν χαμένοι. Επιδιώκει να μας κάνει να αναρωτηθούμε πού πήγαν οι αγώνες, αλλά και η θυσία των ανθρώπων που έδωσαν τα πάντα στην Ελλάδα. Είναι μια παράσταση που ξετυλίγει μια ολόκληρη εποχή. Με την Τζίνη Παπαδοπούλου να ενσαρκώνει κυριολεκτικά αυτή την περήφανη γυναίκα με υποκριτική δεινότητα, κάνοντάς με να ζω μια ευτυχή στιγμή τόσο ως σκηνοθέτης όσο και ως συγγραφέας.
♦ Πληροφορίες: Θέατρο Αργώ-Studio (Ελευσινίων 13-15, Αθήνα, τηλ. 210-5201684, στάση μετρό Μεταξουργείο). «Ευτυχία Πρίντζου η επιστροφή».
Κείμενο-σκηνοθεσία: Βασίλης Κονταξής.
Μουσική: Δημήτρης Υφαντής.
Σκηνικά- κοστούμια: Κωνσταντίνος Γιαννιώτης.
Φωτισμοί: Θοδωρής Γκόγκος.
Τον ρόλο της Ευτυχίας Πρίντζου ερμηνεύει η Τζίνη Παπαδοπούλου. Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00. Εισιτήρια 12-15€.
Προπώληση more.com. Ομαδικές κρατήσεις στο 6982047322.
[Από «efsyn.gr» 09.02.2024 Ιωάννα Σωτηρίου]
